Λογοκρισία και Φασισμός
Posted: Sat May 05, 2012 3:59 am
Σήμερα το βράδυ ήμουν σε ένα σπίτι, στο οποίο (για κάποιο γνωστό σε μένα λόγο, αλλά χωρίς νόημα να τον αναφέρω) βρισκόταν το βιβλίο του Μπρέιβικ (δολοφόνου 77 ατόμων στη Νορβηγία) με τίτλο "2083, Μια ευρωπαϊκή διακήρυξη ανεξαρτησίας". Το βιβλίο είναι σύνοψη του μανιφέστου 1500 σελίδων του Μπρέιβικ, με αντίλογο και τρόπους ενίσχυσης της θωράκισης του λαού απέναντι σε τέτοιες θεωρίες.
Παρότι τελικά το βιβλίο υπάρχει στην ουσία ως αντιπαράδειγμα και προειδοποίηση για να δεινά φασισμού, ρατσισμού και υπέρμετρου συντηρητισμού, προκάλεσε έντονη αντίδραση από ένα φίλο που είναι οργανωμένος αριστερός. Ούτε λίγο ούτε πολύ υποστήριξε με θέρμη ότι πρέπει να υπάρχει λογοκρισία σε τέτοια άτομα και τέτοιες θεωρίες, ότι η ελευθερία λόγου και έκφρασης πρέπει να εξαιρεί φασιστικές και νεοναζιστικές αντιλήψεις, ότι επειδή κάποιοι ναζιστές βασάνισαν και σκότωσαν Έλληνες δεν έχουν δικαίωμα λόγου οι ιδεολογικοί συνεχιστές τους, κ.λ.π.
Από τη μια, το περίμενα αυτό από κάποιον με σοσιαλιστική/αναρχική ιδεολογία που βασίζεται εξολοκλήρου στο δόγμα οργανωμένων κινημάτων, τα οποία προβλέπουν τη δημιουργία ενός απολυταρχικού κράτους/κόμματος που θα λογοκρίνει και θα προπαγανδίζει κατά το δοκούν, απαραίτητο υποτίθεται για τη μετάβαση στο ιδεώδες και πιο ελευθεριακό καθεστώς που θα προκύψει όταν ο λαός θα είναι έτοιμος. Παρολαυτά με εξέπληξε η εθελοτυφλία στο ότι υπερθεματίζει τις πρακτικές που κατακρίνει όσον αφορά τους φασίστες (δηλαδή την ποινικοποίηση διαφορετικότητας, σκέψης, και έκφρασης). Προφανώς όμως ο πολιτικός δογματισμός βάζει στο επίκεντρο την ιδεολογία, όχι την πρακτική. Η ιδεολογία αγιάζει τα μέσα.
Επίσης, δε μπορώ να μη σχολιάσω ότι χρησιμοποιήθηκε σαν επιχείρημα ότι το Σύνταγμα της Ελλάδας ποινικοποιεί την έκφραση φασιστικών απόψεων. Δε μπορώ να καταλάβω πώς μπορεί αυτό να χρησιμοποιείται από κάποιον που ελπίζει σε ένοπλη εξέγερση του λαού και κατάλυση του πολιτεύματος. Πέρα από αυτό, δεν έχω βρει να το λέει όντως κάπου αυτό το Σύνταγμα, οπότε μου φαίνεται ράδιο αρβύλα (αν έχει να με παραπέμψει κανείς, please do). Σε κάθε περίπτωση, αν ισχύει αυτό πιστεύω ότι θα πρέπει να αρθεί αυτή η μονομερής λογοκρισία. Όπως δεν ήταν υγιής η ποινικοποίηση της αριστεράς, έτσι δεν είναι και της ακροδεξιάς.
Αυτό που μου έκανε τη μεγαλύτερη εντύπωση είναι η αντίδραση σε όλα αυτά, από τους υπόλοιπους, μετριοπαθείς, ανένταχτους της παρέας (3-4 άτομα). Όλοι ανεξαιρέτως τάχθηκαν υπέρ της λογοκρισίας σε τέτοιες ιδεολογίες, επειδή μπορεί να επηρεάσουν και άλλους ανθρώπους. Δεν περίμενα να είμαι ο μόνος που βλέπει τον προφανή κίνδυνο της επιλεκτικής λογοκρισίας.
Το πιο φιλότιμο επιχείρημα που άκουσα για δικαιολογία ήταν ότι η εκπαίδευση του κόσμου δεν έχει φτάσει στο σημείο να του δίνει την ικανότητα κριτικής σκέψης τόσο ανεπτυγμένης όσο πρέπει για να του εμπιστεύεται να διαβάζει φασιστικές θεωρίες χωρίς να τις ασπάζεται. Αντί λοιπόν να εστιάσουμε στην εκπαίδευση μέσα σε ένα πολυφωνικό περιβάλλον που επιτρέπει την αντιπαράθεση συγκρουόμενων και αλληλοαποκλειόμενων ιδεών, αναπτύσσοντας έτσι την κριτική σκέψη, στερούμε επιλεκτικά ιδέες, κατευθύνοντας και υποσκάπτοντας τη σκέψη της ανθρωπότητας. Θεωρώ ότι ακόμα και οι καταφανώς λάθος απόψεις οφείλουν να κυκλοφορούν και να ακούγονται ως ακόνι για την σκέψη και δοκιμασία για την επαλήθευση των ορθών απόψεων.
Το άκρον άωτον, έφτασαν να πουν ότι θα έπρεπε να λογοκριθεί ο "Αγών Μου" του Χίτλερ, και να υπάρχει περιορισμένη πρόσβαση στο βιβλίο (αν όχι πλήρης εξαφάνιση), μόνο από λίγους εξειδικευμένους επιστήμονες που θα το μελετάνε για ερευνητικούς σκοπούς, ενώ ο κόσμος θα επιτρέπεται να ακούει για τον ναζισμό μόνο την κριτική τρίτων. Πιστεύω ότι αν ποτέ γίνονταν πράξη αυτές οι ιδέες, η ιστορική συνείδηση της ανθρωπότητας θα είχε βιαστεί, μαζί και ο παραδειγματισμός για τους κινδύνους που κρύβει ο φανατισμός, ο δογματισμός, η απεμπολή δημοκρατικών δικαιωμάτων, και ο πόλεμος, με αποτέλεσμα να επαναληφθεί σύντομα το μελανότερο σημείο της παγκόσμιας ιστορίας, ένας παγκόσμιος πόλεμος λόγω φασισμού εξοπλισμένου με πυρηνικά όπλα. Πρακτικά ο ανθρώπινος πολιτισμός θα έφτανε στο τέλος του.
Θέλω να δω τί απόψεις έχει ο φοιτητόκοσμος στο θέμα, ελπίζω να μην είμαι ο μόνος που πιστεύει στην απόλυτη ελευθερία λόγου και έκφρασης (όχι πράξεων).
Παρότι τελικά το βιβλίο υπάρχει στην ουσία ως αντιπαράδειγμα και προειδοποίηση για να δεινά φασισμού, ρατσισμού και υπέρμετρου συντηρητισμού, προκάλεσε έντονη αντίδραση από ένα φίλο που είναι οργανωμένος αριστερός. Ούτε λίγο ούτε πολύ υποστήριξε με θέρμη ότι πρέπει να υπάρχει λογοκρισία σε τέτοια άτομα και τέτοιες θεωρίες, ότι η ελευθερία λόγου και έκφρασης πρέπει να εξαιρεί φασιστικές και νεοναζιστικές αντιλήψεις, ότι επειδή κάποιοι ναζιστές βασάνισαν και σκότωσαν Έλληνες δεν έχουν δικαίωμα λόγου οι ιδεολογικοί συνεχιστές τους, κ.λ.π.
Από τη μια, το περίμενα αυτό από κάποιον με σοσιαλιστική/αναρχική ιδεολογία που βασίζεται εξολοκλήρου στο δόγμα οργανωμένων κινημάτων, τα οποία προβλέπουν τη δημιουργία ενός απολυταρχικού κράτους/κόμματος που θα λογοκρίνει και θα προπαγανδίζει κατά το δοκούν, απαραίτητο υποτίθεται για τη μετάβαση στο ιδεώδες και πιο ελευθεριακό καθεστώς που θα προκύψει όταν ο λαός θα είναι έτοιμος. Παρολαυτά με εξέπληξε η εθελοτυφλία στο ότι υπερθεματίζει τις πρακτικές που κατακρίνει όσον αφορά τους φασίστες (δηλαδή την ποινικοποίηση διαφορετικότητας, σκέψης, και έκφρασης). Προφανώς όμως ο πολιτικός δογματισμός βάζει στο επίκεντρο την ιδεολογία, όχι την πρακτική. Η ιδεολογία αγιάζει τα μέσα.
Επίσης, δε μπορώ να μη σχολιάσω ότι χρησιμοποιήθηκε σαν επιχείρημα ότι το Σύνταγμα της Ελλάδας ποινικοποιεί την έκφραση φασιστικών απόψεων. Δε μπορώ να καταλάβω πώς μπορεί αυτό να χρησιμοποιείται από κάποιον που ελπίζει σε ένοπλη εξέγερση του λαού και κατάλυση του πολιτεύματος. Πέρα από αυτό, δεν έχω βρει να το λέει όντως κάπου αυτό το Σύνταγμα, οπότε μου φαίνεται ράδιο αρβύλα (αν έχει να με παραπέμψει κανείς, please do). Σε κάθε περίπτωση, αν ισχύει αυτό πιστεύω ότι θα πρέπει να αρθεί αυτή η μονομερής λογοκρισία. Όπως δεν ήταν υγιής η ποινικοποίηση της αριστεράς, έτσι δεν είναι και της ακροδεξιάς.
Αυτό που μου έκανε τη μεγαλύτερη εντύπωση είναι η αντίδραση σε όλα αυτά, από τους υπόλοιπους, μετριοπαθείς, ανένταχτους της παρέας (3-4 άτομα). Όλοι ανεξαιρέτως τάχθηκαν υπέρ της λογοκρισίας σε τέτοιες ιδεολογίες, επειδή μπορεί να επηρεάσουν και άλλους ανθρώπους. Δεν περίμενα να είμαι ο μόνος που βλέπει τον προφανή κίνδυνο της επιλεκτικής λογοκρισίας.
Το πιο φιλότιμο επιχείρημα που άκουσα για δικαιολογία ήταν ότι η εκπαίδευση του κόσμου δεν έχει φτάσει στο σημείο να του δίνει την ικανότητα κριτικής σκέψης τόσο ανεπτυγμένης όσο πρέπει για να του εμπιστεύεται να διαβάζει φασιστικές θεωρίες χωρίς να τις ασπάζεται. Αντί λοιπόν να εστιάσουμε στην εκπαίδευση μέσα σε ένα πολυφωνικό περιβάλλον που επιτρέπει την αντιπαράθεση συγκρουόμενων και αλληλοαποκλειόμενων ιδεών, αναπτύσσοντας έτσι την κριτική σκέψη, στερούμε επιλεκτικά ιδέες, κατευθύνοντας και υποσκάπτοντας τη σκέψη της ανθρωπότητας. Θεωρώ ότι ακόμα και οι καταφανώς λάθος απόψεις οφείλουν να κυκλοφορούν και να ακούγονται ως ακόνι για την σκέψη και δοκιμασία για την επαλήθευση των ορθών απόψεων.
Το άκρον άωτον, έφτασαν να πουν ότι θα έπρεπε να λογοκριθεί ο "Αγών Μου" του Χίτλερ, και να υπάρχει περιορισμένη πρόσβαση στο βιβλίο (αν όχι πλήρης εξαφάνιση), μόνο από λίγους εξειδικευμένους επιστήμονες που θα το μελετάνε για ερευνητικούς σκοπούς, ενώ ο κόσμος θα επιτρέπεται να ακούει για τον ναζισμό μόνο την κριτική τρίτων. Πιστεύω ότι αν ποτέ γίνονταν πράξη αυτές οι ιδέες, η ιστορική συνείδηση της ανθρωπότητας θα είχε βιαστεί, μαζί και ο παραδειγματισμός για τους κινδύνους που κρύβει ο φανατισμός, ο δογματισμός, η απεμπολή δημοκρατικών δικαιωμάτων, και ο πόλεμος, με αποτέλεσμα να επαναληφθεί σύντομα το μελανότερο σημείο της παγκόσμιας ιστορίας, ένας παγκόσμιος πόλεμος λόγω φασισμού εξοπλισμένου με πυρηνικά όπλα. Πρακτικά ο ανθρώπινος πολιτισμός θα έφτανε στο τέλος του.
Θέλω να δω τί απόψεις έχει ο φοιτητόκοσμος στο θέμα, ελπίζω να μην είμαι ο μόνος που πιστεύει στην απόλυτη ελευθερία λόγου και έκφρασης (όχι πράξεων).